Là một vùng đất với lịch sử và văn hóa lâu đời, Quảng Bình, vùng đất miền Trung với thật nhiều những nét tôn tạo của đời sống tâm linh đã mang lại vẻ đẹp giản đơn nhưng chân chất trong đời sống tinh thần của người dân đồng thời hướng họ tới chân, thiện, mỹ. Vậy đi tour Quảng Bình có chùa gì nhỉ, hãy cũng tìm hiểu nhé.
1. Chùa Đại Giác Quảng Bình
Có thể nói, chùa Đại Giác là ngôi chùa lớn ở Quảng Bình được đầu tư quy mô với khối kiến trúc đồ sộ. Ngôi chùa có bảo tháp A Di Đà 9 tầng làm bằng cẩm thạch nguyên khối cao 9m, nặng 40 tấn cũng là điểm thu hút nhiều khách đến tham quan. Đặc biệt, đây là một trong những tượng phật cẩm thạch lớn nhất trong cả nước. Sau hơn hai năm khởi công, bảo tháp này chính thức được khánh thành vào cuối năm 2018. Trong đó, cấu trúc 9 tầng của bảo tháp gồm: tầng trên cùng thờ Đức Tỳ Lô Giá Na Phật bằng ngọc bích thỉnh ở Myanma, tầng dưới cùng Đức Chuẩn Đề Bồ Tát với nhiều cánh tay cầm các pháp khí, các tầng khác thờ các tượng Phật ngồi sơn son thếp vàng.
Chùa Đại Giác Quảng Bình
Theo đó, chùa Đại Giác là nơi những người con Quảng Bình tìm đến để gửi gắm lòng thành kính của mình đến đức Phật. Ngoài ra, chùa còn là một nơi chiêm bái của các phật tử và người dân Quảng Bình mỗi dịp tết đến, xuân về. Theo như phong tục, mỗi sớm đầu năm người người lại tìm đến chùa Đại Giác để dâng hương và cầu nguyện cho mình và gia đình có một năm mới bình an. Do đó, nếu có dịp du lịch Quảng Bình, bạn hãy đến ngôi chùa nổi tiếng để lễ bái và chiêm ngưỡng hết vẻ đẹp tôn nghiêm của nó nhé.
Chùa Đại Giác là nơi những người con Quảng Bình tìm đến để gửi gắm lòng thành kính của mình đến đức Phật
2. Chùa Quan Âm Tự Quảng Bình
Chùa Quan Âm Tự cũng là một ngôi chùa nổi tiếng ở Quảng Bình. Chùa nằm ở xã Đức Trạch, được hoàn thành năm 1845, là ngôi chùa có quy mô khá lớn. Người ta tương truyền rằng nhờ lập chùa mà cả làng có cuộc sống thuận lợi, làm ăn phát đạt. Nhắc về sự tích của ngôi chùa, người dân địa phương tương truyền rằng có một ngư dân khi đánh cá đã vô tình kéo được một pho tượng phật bằng đá, một bệ đá, hai chiếc cối và hai chiếc chày bằng đá. Sau này, người dân trong làng đã dựng ngôi chùa này để thờ vị Quan Âm với mong muốn đây sẽ là nơi hướng con người ta đến vẻ đẹp chân thiện mỹ bên cạnh việc cầu phúc, cầu tài, cầu lộc.
Chùa được khởi công xây dựng năm 1843, tọa lạc trên một khu đất cao khoảng 15m, rộng 10.000m2 trông giống như một bông sen khổng lồ, sát bờ biển và ngã ba sông Lý Hòa thuộc xã Đức Trạch, huyện Bố Trạch. Chùa nằm cạnh cửa sông Lý Hòa, sát bờ biển, trên một vùng đất rộng, không có gì che chắn, mùa đông thì ấm áp, mùa hè thì mát mẻ, rất thuận tiện cho khách tham quan cả bằng đường thủy lẫn đường bộ. Từ đây, nếu bạn đứng từ đây nhìn ra xa là rừng phi lao, thông trãi dài tít tắp, mở ra khoảng không gian trước mắt rộng bao la.
Trải qua hơn 170 năm, chùa Quan Âm hiện nay còn là nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử, giá trị văn hóa đẹp của người Việt. Chùa Quan Âm Tự. Đây còn là nơi rất nhiều du khách ở xa tìm đến đây để cầu mong chuyện làm ăn ‘thuận buồm xuôi gió’. Đặc biệt là ngày mồng 1 tết nguyên đán, chùa là điểm đến tâm linh mà người dân Quảng Bình cầu bình an cho cả năm. Trong những buổi đầu chùa chỉ thờ tượng quan âm vớt được ở dưới biển, dần về sau, tăng ni, phật tử trong chùa đã thỉnh về nhiều vị cao tăng từ các nơi đã tiến cúng nhiều tượng cho chùa. Hiện nay, trong chùa có 30 pho tượng gồm: tượng hộ pháp, bộ tượng tam thế, a di đà, quan âm bồ tát, đại thế chí, được sư lưu ly, địa tạng, thích ca sơ sinh, ngọc hoàng, nam tào, bắc đẩu, hộ pháp long thiên, đạt ma tổ sư,v…v.
Chùa Quan Âm Tự Quảng Bình
Khác với chùa khác của Việt Nam, phần nhiều chùa do giai cấp quý tộc xây dựng nên thể thức kiến trúc không có tính chất dân gian. Theo đó, chùa làm bằng gỗ lim mang kiến trúc Phương Đông, có hàng rào bao quanh không gian thoáng đãng và yên tĩnh. Chùa gồm các gian: tiền đường, thượng điện, nhà thờ tổ, tam quan, gác chuông. Ngoài ra, các tác phẩm điêu khắc trang trí ở chùa cũng không bị bó hẹp bởi nét kiến trúc tiêu biểu nào nên các hình họa tiết tại đây được trang trí đầy sáng tạo.
Tại đây, các tượng được làm bằng chất liệu khác nhau như đá, đồng, gỗ có niên đại từ thế kỷ 18 - 19. Trong đó, các hoành phi, câu đối đều được sơn son thiếp vàng có nội dung xoay quanh phật pháp và thêm nhiều bức đại tự. Chùa có một số hiện vật rất quý như: hai chiếc cối đá và hai chiếc chày đá, có, niên đại khoảng thế kỷ thứ 7, 8. Trong đó, hai chiếc đại hồng dung được đúc vào thời Tự Đức, chuông nặng 200 kg được coi như một báu vật. Trên chuông khắc một bài văn bia ca ngợi chốn danh lam thắng tích, kể về truyền thuyết vớt được tượng quan âm. Trong thời gian chiến tranh khốc liệt, bom đạn gần như đã phá hủy gần như hoàn toàn ngôi chùa, cổng tam quan chỉ còn lại phần cổng chính. Ngoài ra, chùa cũng trở thành cơ sở cách mạng, nuôi giấu, che chở cán bộ, chứng kiến nhiều lần kết nạp đội viên du kích, lễ tuyên thề của các chiến sỹ cảm tử quân trước khi ra trận.
Tại đây, các tượng được làm bằng chất liệu khác nhau như đá, đồng, gỗ có niên đại từ thế kỷ 18 - 19
Đến dâng hương chùa Quan Âm Tự, dường như du khách có thể thấy không khí ở đây thoáng nhẹ hơn hẳn những nơi khác, chỉ cần bước vào khu vực nhà chùa ta đã cảm nhận về sự yên tỉnh, trong sạch của chùa đã lọc đi trong lòng người những bụi bặm đời thường, nhẹ bỗng và thanh cao hơn, càng làm ta cảm cái ân tình của thiên nhiên mà người xưa đã chọn nơi đây để tạo dựng nên chùa này. Ngoài ra, các lễ hội ở đây cũng thật đa dạng. Nhưng hàng năm, cứ vào ngày ngày Phật đản – ngày rằm tháng 4 âm lịch, nơi đây lại diễn ra hội lớn với dòng người tấp nập từ các vùng xung quanh đỗ về chùa Quan Âm Tự dâng hương, làm lễ.
Để đến chùa Quan Âm, du khách đi tour Quảng Bình 4 ngày 3 đêm có thể đi theo quốc lộ 1A, từ Bắc vào hoặc từ trong Nam ra, xuôi về phía Nam cầu Lý Hòa rồi rẽ về phía Đông khoảng 2 km là tới.
3. Chùa An Xá Quảng Bình
Chùa An Xá nằm nép mình khiêm tốn bên bờ tả ngạn của dòng Kiến Giang, nơi đây không có sư trụ trì mà người dân trong làng tại thôn An Xá, xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy trông coi và hương khói trong chùa. Chùa An Xá là một trong những công trình văn hóa Phật giáo hiếm hoi trên đất Quảng Bình còn giữ được gần như nguyên bản kiểu cách thiết kế của một ngôi chùa cổ thuộc hệ phái Phật giáo Đại thừa hay Bắc tông tức đạo được truyền lên phía Bắc. Chùa An Xá được xây dựng vào những năm đầu của thế kỷ XIX, mang phong cách kiến trúc truyền thống của người Việt. Nơi đây không chỉ thờ Bồ tát, Phật, La hán mà còn chủ định tôn vinh các vị đạo hạnh khác có thể không cùng tôn giáo.
Chùa An Xá Quảng Bình
Trước mặt tiền ở chùa An Xá là bức bình phong được xây dựng bằng gạch đá vững chắc. Đó là một bức bình phong kiểu cuốn thư được biến thể với hình mặt rồng đắp nổi bao quát hết phần chính diện. Hai đuôi bức cuốn thư là hai con hạc đặt trên lưng hai con rùa đứng đối diện với nhau biểu thị cho vẻ hài hòa của đất trời, sự trường thọ và thịnh vượng. Ngoài ý nghĩa về phong thủy nhằm cản bớt hỏa khí xâm nhập vào chùa, theo đó, ở một khía cạnh khác, bức bình phong cố định chắn ngang trước công trình còn mang tính thẩm mỹ giúp hài hòa bố cục.
Điểm nhấn nổi bật nhất trong không gian nhỏ hẹp của tiền sảnh là bố trí bằng ba lối cửa ra vào cao rộng bằng nhau. Trong đó, bờ tường của bức tiền sảnh được chia làm 3 phần điêu khắc chi tiết ba chữ “An Xá Tự” cùng các họa tiết đắp nổi công phu bộ tứ linh phổ biến trong điêu khắc dân gian của người Việt đó là: long, ly, quy, phụng. Với cách bài trí cân đối và giản dị đó, chùa An Xá vừa mang đến vẻ đẹp thanh tịnh, thoát tục, vừa toát lên sự vững chãi, trong sáng của một căn cứ lịch sử ở giữa làng quê miền Trung chân chất.
Trong những năm tháng kháng chiến, chính tại nơi này, đã diễn ra những buổi hội nghị mang tính quyết định tạo nên bước ngoạt lịch sử, mở ra thời kỳ thống nhất tổ chức, thống nhất lãnh đạo, thống nhất hành động của Đảng. Đến thời kỳ chống thực Pháp và đế quốc Mỹ, chùa An Xá tiếp tục là căn cứ để các cán bộ các mạng hội họp mưu tính kế sách kháng chiến.
Sau này, khi hòa bình lập lại, chùa được chính quyền và con em An Xá tu bổ lại nguyên bản như thiết kế ban đầu. Vào mỗi dịp Tết độc lập hàng năm, sân chùa An Xá lại rộn ràng lên vì các bị chức sắc và trai gái trong làng tề tựu về đây phục vụ cho ngày hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang. Trải qua bao năm tháng, giữa những kỳ quan, thắng cảnh mà Quảng Bình đang có, chùa An Xá vẫn giữ được không gian trầm lắng, nét thu hút hiếm có mà nhiều du khách thập phương khi đi tour ghép Quảng Bình ghi nhớ về những dấu ấn lịch sử đậm nét và vẻ đẹp tiềm ẩn chan hòa giữa sông nước và ruộng đồng tại đây.
Trải qua bao năm, chùa An Xá vẫn giữ được không gian trầm lắng, nét thu hút hiếm có
4. Chùa Phổ Minh Quảng Bình
Chùa Phổ Minh do vị hòa thượng Phổ Minh sáng lập từ năm 1920 tại xóm Ải thuộc làng Đức Phổ, xã Đức Ninh, huyện Quảng Ninh trước đây mà nay là thôn Đức Trường, phường Đức Ninh Đông, thành phố Đồng Hới. Đây là ngôi tổ đình với gần 100 tuổi đã từng là trung tâm Phật học nổi tiếng của tỉnh Quảng Bình, với rất nhiều bậc cao tăng đạo hạnh có những đóng góp quan trọng cho sự hưng thịnh của Phật giáo nước nhà trong những thập niên 50 – 60 của thế kỷ XX.
Về xuất thân của người sáng lập ra ngôi chùa này, hòa thượng thế danh là Đặng Giới, pháp danh Hồng Tuyên mà người dân trong vùng thường gọi một cách gần gũi là hòa thượng Phổ Minh. Ông sinh ra trong một đình có nhiều đời tín mộ Đạo Phật tại làng Đức Phổ,xã Đức Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Sau này, khi cha mẹ mất sớm, được người chú ruột đưa vào kinh đô Huế học đạo tại Tổ đình Quốc Ân, ông chuyên tâm học đạo, nghiên tầm kinh giáo rồi trở về quê nhà khởi dựng chùa Phổ Minh làm nơi tu học cho tín đồ Phật tử tại địa phương từ những năm 1928 – 1930. Tại đây, ngoài việc chăm lo cho giáo hóa đồ chúng, thu nhận đệ tử với tâm nguyện chấn hưng Phật giáo Quảng Bình, vị hòa thượng đã ra sức chấn chỉnh hàng ngũ tăng ni, phật tử tu tại chùa cũng như phật tử địa phương bằng cách chú trọng việc đào tạo, gửi các tăng sĩ trẻ vào Huế học đạo, quy y, truyền giới cho hàng nghìn tín đồ, nhất là tại huyện Lệ Thủy. Đây chính là bước khởi đầu mà Phật giáo Quảng Bình có những bước chuyển biến mạnh mẽ nhất.
Đến năm 1951, cùng với Chi hội Phật giáo và Hội Phật học tại địa phương, hòa thượng đã cho xây dựng chùa Phổ Minh trở thành một trung tâm Phật học nhằm đạo tạo trình độ Phật học từ sơ cấp đến trung cấp cho các tăng sĩ trong tỉnh, gồm: huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh, Bố Trạch,v..v và cả thành phố Đồng Hới hiện nay. Không chỉ tận tụy với công tác Phật sự, hòa thượng chùa Phổ Minh còn tích cực tham gia các phong trào yêu nước tại địa phương, đảm nhận nhiều chức vụ quan trọng trong Phật giáo cũng như ngoài xã hội. Đến thời kỳ chiến tranh khốc liệt, chùa bị máy bay Mỹ ném bom phá hủy hoàn toàn, chỉ còn trơ lại nền móng, lúc này hòa thượng Phổ Minh đã không còn nữa, bà con Phật tử trong vùng đứng ra cùng nhau góc công sức và tiền của để dựng tạm lại ngôi chùa. Sau này, trải qua hơn hai mươi năm kể từ lần dựng tạm ấy, tín đồ Phật tử tại địa phương, các phường thuộc thành phố Đồng Hới cũng như bà con Phật tử sống xa quê đã cùng nhau đóng góp tiền của và lên kế hoạch đại trùng tu Tổ đình.
Chùa được tu bổ theo lối kiến trúc Tổ truyền thống ở miền Trung, trong đó, tiền Phật hậu Tổ, hai bên tiền đường có lầu chuông, lầu trống, phía trước có tam quan, trong khuôn viên chùa có tháp Tổ. Bên cạnh đó, phần bảo tháp thờ hòa thượng Phổ Minh cao 5m, với 3 tầng có kiến trúc đẹp mắt. Đặc biệt tại ngôi chùa này hiện còn lưu giữ được 14 pho tượng Phật cổ của Tổ đình Sắc tứ Minh Đức xưa. Đây là một ngôi cổ tự do thập nhị tôn tộc tức 12 dòng họ của làng Đức Phổ đứng ra thành lập từ đầu thế kỷ XVII. Đây là quần thể gồm 3 gian 2 chái thoáng đãng, có lầu chuông lầu trống, trước có tam quan; trong chùa được tôn trí đến 30 tượng Phật. Tuy nhiên, trải qua cuộc chiến khốc liệt, công trình giờ chỉ còn lại là nền móng. Trong đó những pho tượng cổ được bà con Phật tử thỉnh về tôn trì tại chùa Phổ Minh. Sau khi được tu sửa, chùa Phổ Minh đã hiển hiện về giữa lòng thành phố Đồng Hới như một đóa sen tỏa ngát hương, thỏa lòng mong mỏi bấy lâu của người dân trên quê hương Quảng Bình.
Mai Nguyễn/Cattour.vn - Ảnh: Internet
