Đi chợ không chỉ là một vui thú vị khi người ta có thể tha hồ ngắm nghía, mua sắm những đặc sản gắn với vùng miền, mảnh đất đó. Theo đó, những sản phẩm đến từ các thương hiệu của làng quê sẽ là một phần không thể thiếu để người mua sắm tìm hiểu thêm về những giá trị văn hóa truyền thống, cách bán buôn của người dân bản địa ở vùng đất này đồng thời thông qua ẩm thực đặc trưng được xem là đặc sản độc đáo của làng quê sẽ là những điểm hấp dẫn nhất để khám phá mỗi khi đến chợ nhé.
I. Chợ Ba Đồn là một trong những chợ cổ nhất của Quảng Bình
Là một trong những ngôi chợ cổ nhất ở Quảng Bình thế nhưng chính thời gian cũng không làm mất đi nét đẹp vốn có của nơi này. Chợ Ba Đồn là trung tâm buôn bán sầm uất phản ánh một phần nét văn hóa mang tinh hoa văn hóa của người dân bản địa. Từ khi ra đời đến nay, khu chợ vẫn duy trì các phiên họp chợ truyền thống tạo nên vẻ độc đáo mang đậm bản sắc quê hương đối với khách đi tour ghép Quảng Bình.
Thời Pháp thuộc, chợ được lập ra để quân lính các đồn gặp gỡ, mua bán đồ ăn, vật dụng. Khu chợ được dựng thành 5 đình lớn kế tiếp nhau, mỗi đình rộng từ 20 - 25m, dài 60 - 80m với hai dãy phố của người Việt và Hoa kiều bán các sản phẩm có tiếng như: thuốc bắc, xăng dầu, trầm hương, vàng mã. Bên cạnh đó, ở đây còn có vài xưởng của người tây buôn thuốc lá, rượu hay xì gà… Chính sự tấp nập của nơi đây đã biến từ một khu chợ nhỏ dần trở thành trung tâm thương nghiệp, buôn bán nức tiếng khắp khu vực Bắc Trung Bộ lúc bấy giờ.
Chợ Ba Đồn nay có 6 phiên họp vào các ngày cố định như: 1, 11, 21 và 6, 16, 26 âm lịch trong khi chợ xưa chỉ họp 3 phiên hàng tháng vào các ngày mùng 6, 16 và 26 âm lịch. Đến với mỗi phiên chợ, du khách thập phương sẽ bị thu hút bởi nhiều sản vật từ: lúa, gạo, tơ lụa, gỗ, trâu bò... Ở đây, từ phố xá cho đến các quán hàng cung cấp hàng hóa từ khắp muôn nơi hội tụ với nhiều vật phẩm như: lúa, gạo, tơ lụa, gỗ, trâu bò.v…v.
Sau nhiều thăng trầm của lịch sử, mặc dù chợ Ba Đồn ngày nay đã được khôi phục lại khang trang hơn sau những vết tích tàn phá bởi chiến tranh nhưng những dấu ấn đương thời là không thể xóa nhòa trong tâm trí của mỗi người con Quảng Bình. Các phiên chợ vẫn được tổ chức trong mỗi tháng để duy trì nét truyền thống xa xưa đồng thời đáp ứng tốt nhu cầu trao đổi, giao lưu văn hoá giữa người dân trong vùng với các địa phương lân cận.
II. Sản phẩm của các làng nghề truyền thống mang đến sự độc đáo cho chợ Ba Đồn
Các sản phẩm được bán tại chơ đa phần đến từ các làng nghề truyền thống trong vùng. Điều này đã tạo nên sự độc đáo vốn có của chợ Ba Đồn. Đặc biệt trong những ngày diễn ra chợ phiên, người ta có thể mua bất kỳ thức gì với các hình thức mua bán sỉ, lẻ tại nơi đây. Một số sản phẩm thủ công có thể kể đến như: các sản phẩm đan lát của làng Thọ Đơn, nón lá làng Thổ Ngọa, bánh đa làng Lộc Điền, rèn đúc ở Quảng Hòa, hoa quả tươi, rau sạch của vùng đất cát Quảng Long, hành, tỏi của Quảng Hòa hay các món hải sản tươi sống của các vùng quê Cảnh Dương, Quảng Phú, Quảng Tùng, Quảng Đông.
Về phần lớn các mặt hàng bày bán ở chợ phiên là những sản phẩm do người bán tự làm ra có thể đáp ứng đầy đủ mọi nhu cầu của người tiêu dùng. Chính việc người tiêu dùng được mặc sức chọn lựa các mặt hàng truyền thống của địa phương nên chợ Ba Đồn đã trở thành một hình thức quảng bá và tiêu thụ hàng Việt rất hiệu quả, thu hút nhiều khách khi đi tour Quảng Bình đến đây trải nghiệm.
Ở đây có những gian hàng thực phẩm khá phong phú các mặt hàng nông sản. Theo đó, chợ có khu vực lớn dành cho mặt hàng hải sản từ cá, tôm, mực nang, mực ống, cá biển vừa được đánh bắt từ biển lên, cá, tôm, tép từ sông Gianh, những hàng thịt bò đỏ au, tươi rói được treo từ nóc lán thả dài xuống, thịt lợn, chim, gà, vịt... nhất là trâu, bò ở các buổi chợ phiên thu hút đông người qua lại. Cách thức mua bán ở đây cũng khá đơn giản khi người ta chỉ cần lựa chọn con giống, ra giá, rồi bắt tay, giữa người mua và người bán để chỉ đồng thuận về giá cả lẫn mặt hàng.
Ngoài việc mua những món hàng tươi ngon, hấp dẫn, khi đi chợ Ba Đồn bạn còn có cơ hội được thưởng thức nét văn hóa ẩm thực khi du lịch Quảng Bình ở khu ẩm thực trong chợ. Từ những món bánh như bánh đúc, bánh xèo, bánh lọc, bánh nậm, bánh kẹp, bánh ướt, bánh đa, bánh ít, bánh gai, bánh cuốn... đến món cháo bánh canh, thịt cầy nổi tiếng nhất trong vùng. Cứ thế chợ ẩm thực của cả một vùng luôn tấp nập thực khách đến ăn hoặc mua về làm quà cho người thân.
Chợ Ba Đồn mang nhiều nét hoài cổ của lịch sử vùng miền, nơi đây nằm trong lòng phố chính là dấu nối của văn hóa truyền thống hài hòa với văn hóa hiện đại để rồi để du khách thập phương từ khắp nơi được hòa mình vào sự tấp nập, nhộn nhịp như để khám phá về những điều mới mẻ vẫn đang diễn ra từng ngày nơi phố chợ.
Mai Nguyễn/Cattour.vn - Ảnh: Internet
