Khách du lịch quan tâm đến việc tìm hiểu thêm về lịch sử và phong tục liên quan đến nghệ thuật và thủ công đặc trưng của Nhật Bản có thể tìm kiếm các làng nghề thủ công Nhật Bản hoặc cùng nhau tham gia một hành trình DIY của các bảo tàng, hội thảo, lễ hội và cửa hàng đi sâu vào một dòng sản phẩm nhất định. Từ giấy thủ công đến những thanh kiếm được chế tác tinh xảo, dưới đây là những làng nghề thủ công để bạn khám phá trong chuyến tour du lịch Nhật Bản của mình.
1. Nghề làm sứ
- Arita, quận Saga, tây nam Nhật Bản
Arita, nằm ở quận Saga và là một trong những làng nghề nổi tiếng nhất ở Nhật Bản, đã sản xuất đồ sứ đặc trưng của mình từ thế kỷ 17. Chỉ có một vài lò còn hoạt động cho tới tận ngày hôm nay, nhưng đặc biệt, ở đây có một quần thể gốm sứ 22 cửa hàng (Arita Será), cộng với các phòng trưng bày đồ sứ cao cấp (Arita Sứ Lab, Koransha) và một lễ hội và chợ sứ hàng năm (Arita Toukiichi) được tổ chức vào tháng Tư hàng năm.
Tuy nhiên, điểm dừng chân đầu tiên cho bất kỳ du khách đến với du lịch Nhật Bản sự tò mò nào về đồ sứ nên là Bảo tàng gốm Kyushu. Triển lãm trưng bày cả đồ gốm truyền thống và đương đại được sản xuất tại khu vực Hizen, bao gồm các đồ gốm Karatsu, Nabeshima và Arita. Trong khi đó tại bảo tàng Kakiemon, “số không” trong các bình và lọ được sản xuất theo phong cách Kakiemon, một loại sứ tráng men phổ biến được sản xuất ở Arita cho đến cuối thế kỷ 17, nó có các thiết kế hoa đầy màu sắc được bố trí trên một thân gốm màu trắng sữa. Bảo tàng này trưng bày các tác phẩm của các bậc thầy thế hệ 12, 13, và 14, cũng như các tác phẩm của học viên hiện thời của Sakaida Kakiemon XV.
Để có trải nghiệm thực tế hơn, hãy đến xưởng gốm Rokuro-za. Sau một bản demo ngắn với các hướng dẫn viên địa phương, “những lính mới” có thể leo lên phía sau bánh xe của thợ gốm chuyên nghiệp và thử nghiệm các kỹ năng của chính họ (và các tác phẩm cuối cùng của họ sẽ được gửi lại sau khi sản phẩm bằng gốm đó đã được nung).
2. Washi - Nghề làm giấy truyền thống Nhật Bản
- Echizen Washi no Sato, quận Fukui, miền trung Nhật Bản
Quận Fukui nổi tiếng với washi, một loại giấy tinh tế của Nhật Bản được làm từ sợi của cây gampi, cây bụi mitsumata và bụi dâu. (Ngày nay, các vật liệu nhập khẩu như cây gai dầu, tre và bột gỗ cũng được sử dụng.) Vùng Goka, bao gồm năm ngôi làng được gọi chung là Echizen Washi no Sato, đã làm giấy washi từ thế kỷ thứ 6; ngày nay có 67 nhà máy giấy ở đây, sử dụng cả phương pháp chế biến thủ công và công nghiệp. Mỗi xưởng đều có nét riêng của mình: Ichibei Iwano, một nhà sản xuất giấy thế hệ thứ chín, vẫn làm mọi thứ thủ công bằng tay và chuyên về hosho, hoặc giấy được sử dụng để in mộc bản cho nghệ thuật ukiyo-e của Nhật; còn Jiyomon Paper Studio thì sản xuất nhãn giấy cho những chai rượu sake. Nghề làm giấy thủ công truyền thống độc đáo này của Nhật Bản sẽ luôn được bảo tồn và phát triển qua các thế hệ.
Để có kiến thức cơ bản về nghề thủ công này, bạn hãy ghé thăm Bảo tàng Văn hóa & Giấy ở Thành phố Echizen, sau đó tiếp tục tham quan Bảo tàng Thủ công & Giấy Udatsu gần đó, nơi bạn có thể quan sát các màn trình diễn làm giấy thực tế bằng các công cụ cổ điển vô cùng sống động. Tại Paccorus House, khách du lịch đi tour Nhật Bản đến đây thậm chí có thể tự mình làm giấy bằng cách sử dụng hoa ép theo mùa, quá trình này mất khoảng 20 phút. (Cửa hàng tại chỗ của Paccorus House, Washidokoro Echizen, bán những loại giấy được sản xuất với dày công kinh nghiệm). Umeda Shop trên Washi Street sẽ là một điểm dừng đáng giá khác, bạn sẽ có những lựa chọn tuyệt vời với các mặt hàng giấy được làm thủ công hoặc sản xuất bằng máy và việc bạn cần làm chỉ là điền vào đơn đặt hàng tùy chỉnh theo yêu cầu.
3. Bashou-fu - Nghề làm dệt thủ công
- Kijōka, quận Okinawa, tây bắc Nhật Bản
Bashō-fu, một loại vải dệt thủ công truyền thống từng được hoàng gia Ryukyu mặc, được sản xuất độc quyền tại Kijōka, một ngôi làng nhỏ ở quận Ōgimi ở phía bắc Okinawa. Các sợi vải tinh tế đến từ lá của itobasho, một loại chuối hoang dã; việc thu hoạch, kéo sợi, nhuộm tự nhiên và dệt vải đều được thực hiện tại địa phương. Sản xuất đã giảm trong những năm gần đây do sự thiếu của itobasho và sự mai một trong số lượng của những người thợ thủ công bashō-fu lành nghề. Phải mất tới ba tháng và phải kéo sợ tới 200 cây để dệt một bộ kimono bashō-fu; vì vậy, đây được coi như là một sản phẩm đắt giá đích thực, có thể lấy tới vài triệu yên, hoặc hàng chục ngàn đô la.
Taira Toshiko, chủ tịch 98 tuổi của Hiệp hội bảo tồn Kijoka Bashō-fu và là một trong những nghệ nhân dân gian cùng một số ít những học viên còn lại đang ngày ngày làm việc chăm chỉ để bảo tồn và hồi sinh nghề thủ công này; Mieko Taira, con dâu của bà, là người kế vị được chỉ định của bà. Khách du lịch đến Okinawa có thể học di sản nghề thủ công bashō-fu tại Ōgimi Village Bashō-fu Kaikan, một không gian được xây dựng với mục đích để dạy cho những người học về nghệ thuật bashō-fu. Du khách được chào đón để quan sát quá trình sản xuất và có thể mua những món quà bashō-fu nhỏ tại đây.
4. Nghề rèn kiếm và dao
- Seki, quận Gifu, miền trung Nhật Bản
Thành phố Seki ở trung tâm Nhật Bản, quận Gifu, cách thành phố Nagoya khoảng 50 phút về phía bắc, là thị trấn làm dao nổi tiếng nhất ở Nhật Bản. Các kiếm sĩ đã chế tạo vũ khí sắc như dao cạo ở đây kể từ thời Kamakura (1185 đến 1330). Đến thế kỷ 14 và 15, đã có 300 kiếm sĩ bậc thầy làm việc duy nhất ở Seki; ngày nay, bạn sẽ tìm thấy ít hơn 250 người trên khắp cả nước, mặc dù phần lớn họ vẫn tập trung ở đây. Để trở thành một kiếm sĩ được cấp phép, những kiếm sĩ sẽ phải học việc trong bốn đến năm năm, và thậm chí sau đó, chính phủ chỉ cho phép các bậc thầy chế tạo không quá hai thanh kiếm mỗi tháng như một cách để điều chỉnh chất lượng và sự khéo léo. Chi phí của một thanh kiếm rèn tay từ khoảng 400.000 yên (3.500 đô la Mỹ); đối với khách đi du lịch Nhật Bản giá rẻ có ngân sách hạn hẹp có thể mua thanh kiếm với các cạnh bị xỉn màu với giá khoảng 100 đô la.
Để đắm mình trong lịch sử kiếm thuật lâu đời, hãy đến Bảo tàng kiếm sĩ truyền thống Seki, nơi có các phòng trưng bày lưỡi kiếm truyền thống và hiện đại, đồng thời tổ chức những buổi thuyết minh về quá trình rèn kiếm hàng tháng. Tại Uchizome-shiki, một buổi lễ rèn được tổ chức hàng năm vào ngày 2 tháng 1, bạn có thể quan sát thợ rèn trong đồng phục truyền thống màu trắng luyện thép nóng chảy thành thanh kiếm bằng kỹ thuật đã trải qua hàng thế kỷ.
Không có gì đáng ngạc nhiên, ngành công nghiệp kiếm thuật đã mở rộng thị trường về các sản phẩm dao kéo thân thiện với nhà bếp từ sau Thế chiến II. Ngày nay, mỗi nhà máy đều có những sản phẩm đặc trưng: Fujitake nổi tiếng với dao làm bếp; Marusyo Hasegawa thì được biết đến với những loại kéo thủ công công phu. Nếu bạn quan tâm đến việc tham quan một xưởng rèn, hãy lên kế hoạch trước: Những người bán hàng địa phương như Nagoya Private Guided Tours có thể tổ chức các chuyến tham quan cùng với một dịch giả người Nhật.
Nhiều con dao làm tại Seki có chất liệu thép Damascus đẹp, được hàn hoa văn tinh tế và tay cầm được đánh bóng bằng tay cầu kì. Dự kiến bạn sẽ cần trả $ 180 trở lên cho những sản phẩm ở đây như một con dao làm bếp Santoku đa năng từ Mcusta. Seki thậm chí còn tổ chức một buổi trình diễn dao và lễ hội dao kéo hàng năm vào tháng 10 với các điểm nổi bật như biểu diễn samurai, trình diễn rèn kiếm truyền thống và hàng chục nhà sản xuất dao rao bán cổ phiếu độc đáo với giá chiết khấu.
5. Nghề làm bút vẽ truyền thống
- Kumano, quận Hiroshima, miền trung nam Nhật Bản
Trong gần hai thế kỷ, thị trấn miền núi Kumano, thuộc quận Nhật Bản, tỉnh Hiroshima, là quốc gia sản xuất hàng đầu các loại bút vẽ thủ công chất lượng cao. Theo Japan Times, 80 công ty gia đình ở Kumano thống trị 80% sản lượng bút vẽ nội địa của Nhật Bản, với tổng số lên đến 15 triệu bút vẽ mỗi năm. Trong số 27.000 cư dân của thị trấn, người ta ước tính rằng có tới 1.500 người làm bút vẽ truyền thống (hay còn gọi là fude-shi) tại đây. Trên thực tế, thị trấn rất tôn sùng những cây cọ vẽ, có một nghi lễ đặc biệt ở đền Sakakiyama vào thế kỷ thứ 10, nơi những chiếc bút vẽ được hỏa táng trong lễ hội Fude no Matsuri và lễ hội mùa thu Kumano.
Đối với khách du lịch Nhật Bản mong muốn tìm hiểu kiến thức về loại bút lông đặc biệt này, có Fudenosato Kobo, một bảo tàng và xưởng thiết kế chuyên tổ chức và thiết kế các bản demo và xưởng thực hành. Bảo tàng là nơi trưng bày của một cọ vẽ thư pháp dài 12 feet, nặng 882 pound, và cửa hàng quà tặng ở đây bán 1.500 kiểu cọ, bao gồm cọ vẽ và cọ trang điểm được sản xuất bởi 32 công ty có trụ sở tại Kumano. Giá chỉ trong khoảng vài đô la, vì vậy, không có lý do gì để không mang về nhà một vài món quà lưu niệm thủ công ấn tượng và đặc biệt.
6. Nghề làm vải denim
- Osaka, quận Osaka, miền trung nam Nhật Bản
Hãy hỏi bất kỳ người sùng bái denim nào và họ sẽ nói với bạn rằng nơi tốt nhất thế giới có nguồn vải denim là Nhật Bản. Năm công ty trong hoặc gần thành phố Osaka, được đặt tên là Osaka 5, được ghi nhận với sự hồi sinh của denim Nhật Bản, bắt đầu với việc nhà thiết kế thời trang Shigeharu Tagaki thành lập Studio D'Artisan vào năm 1979. Với sự ra mắt này, Tagaki nhằm mục đích tái tạo denim Mỹ những năm 1960 danh tiếng, tuy chất lượng của loại vải này đã xuống dốc không phanh kể từ khi chúng được sản xuất theo dây chuyền hàng loạt. Tagaki rời công ty vào giữa những năm 1990, nhưng ông vẫn được ghi nhận bởi sự thiết lập những tiêu chuẩn vàng cho denim thô Nhật Bản. (Phần còn lại của Osaka 5 bao gồm các thương hiệu Evisu, Fullcount & Co., Warehouse & Co., và Denime, mặc dù cái cuối cùng được sinh ra ở tỉnh Kobe.)
Những người săn lùng vải denim luôn sẵn sàng lên kế hoạch cho một chuyến đi đến Nhật Bản sẽ tìm thấy không thiếu các cửa hàng denim cho họ giải phóng hầu bao của mình. Tại Osaka, bạn sẽ tìm thấy những lá cờ đầu là Warehouse và Studio D’Artisan, cùng với Samurai Jeans, đây chính là điểm dừng chân đầu tiên cho những người muốn mua dòng jeans cổ điển 15 oz. lấy cảm hứng từ Levi’s 501s. (Giá bắt đầu từ khoảng 23.800 yên, khoảng 200 đô la và đến một con số khổng lồ để có được phiên bản giới hạn) Village Authentic Clothing Arc là một sự lựa chọn khác, cửa hàng này cung cấp denim đến từ Fullcount, Pherrow, và Mister Freedom x Sugar Cane.
Để đến gần hơn với nguồn chính, hãy đi hai giờ về phía tây đến Kurashiki ở quận Okayama, nơi hàng chục nhà máy nhuộ chàm do gia đình điều hành vẫn đang hoạt động. Tại đây bạn có thể lướt qua Bảo tàng Jeans Betty Smith; tham quan nhà máy dệt nhuộm chàm Takashiro Senkou 80 tuổi (ở đó, nếu bạn đặt chỗ trước thì bạn có thể tự tay nhuộm thử); hoặc đi dạo xuống Kojima Jeans của Kurashiki - một dãy phố mua sắm với các nhà thương hiệu denim cao cấp (Jeanzoo, Momotaro Jeans, Japan Blue).
Dù là bất kể nghề thủ công truyền thống Nhật Bản nào đi nữa thì nó cũng luôn chứa đựng bên trong những câu chuyện về lịch sử, về cái đẹp vô giá, về những giá trị tinh thần không thể nào có được lần hai. Nhật Bản nói riêng các quốc gia khác cần phải ý thức, bảo vệ và lưu truyền các làng nghề thủ công truyền thống của riêng mình cho muôn đời.
Đọc thêm:
Tạ Thư/Cattour.vn - Ảnh: Internet
